Vua nguyễn
Vị vua triều Nguyễn không được nhiều thần dân đồng ý này là vua Đồng Khánh (trị bởi 1885 -1889), do lòng dân khi đó hướng cả về vua Hàm Nghi -biểu tượng của trào lưu Cần Vương chống Pháp.
Bạn đang xem: Vua nguyễn
Tháng 7.1884, vua con kiến Phúc bất ngờ băng hà, ngày 2.8.1884, triều Nguyễn tôn em của vua loài kiến Phúc là Nguyễn Phúc Ưng lịch lên nối ngôi, để niên hiệu là Hàm Nghi. Thông thường, vua bắt đầu lên ngôi vào nửa thời điểm cuối năm thì đầu năm mới mới (1885) new tính là năm Hàm Nghi trước tiên (Hàm Nghi nguyên niên).
 |
| Dụ cần Vương của vua Hàm Nghi (được trưng bày trên Bảo tàng lịch sử vẻ vang quốc gia) |
Rạng ngày 6.7.1885 (tháng 5, năm Hàm Nghi thiết bị nhất), quân triều đình tiến công phủ đầu Pháp ở đồn mang Cá, mặc dù cuộc tiến công thất bại. Tôn Thất Thuyết gửi vua Hàm Nghi chạy ra Quảng Trị, rồi rút lên vùng rừng núi phía Tây Quảng Bình, ban dụ nên Vương, tổ chức triển khai kháng chiến.
Triều Nguyễn phá lệ với niên hiệu Đồng Khánh Ất Dậu
Sau lúc vua Hàm Nghi rời khiếp thành lên chiến khu Tân Sở tổ chức kháng chiến, Pháp bèn dựng lên một bạn làm Giám quốc. Sách Đại nam thực lục (tập 9, Đệ lục kỷ, Quyển 1) chép: “Bấy giờ chỉ từ Nguyễn Văn Tường giữ ở ở tởm <…> rồi xin cho Thọ Xuân vương là Miên Định tạm bợ coi vấn đề nước” – ông Nguyễn Phúc Miên Định là bé vua Minh Mạng (vai ông của vua Hàm Nghi) khi ấy 75 tuổi, là fan đứng đầu Tông nhơn lấp - theo Nguyễn Phúc tộc cố gắng phả.
 |
| Vua Hàm Nghi lúc bắt đầu lên ngôi |
Mặt khác, fan Pháp gây sức nghiền với bà Thái hoàng Thái hậu tự Dũ (bà nội vua Hàm Nghi) nhằm phế truất bên vua, cùng ngày 19.9.1885 lập anh ruột của vua Hàm Nghi là Nguyễn Phúc Ưng Đường lên ngôi, tức vua Đồng Khánh.
Theo lệ hay thì từ đầu năm 1886 mới tính là năm Đồng Khánh đầu tiên (Đồng Khánh nguyên niên), nhưng từ khi vua Hàm Nghi lên rừng ban dụ bắt buộc Vương kêu gọi kháng chiến, quần chúng khắp chỗ hưởng ứng mạnh khỏe mẽ, buộc phải Pháp liên tục gây áp lực đè nén lên triều đình Huế để cần sử dụng niên hiệu Đồng Khánh trên những công văn giấy tờ ngay từ thời điểm năm 1885. Đại nam giới thực lục chép tiếp: “Năm Ất Dậu, Hàm Nghi nguyên niên <1885>, mùa thu, mon 8 (tháng ấy và tháng 9 sau vẫn chép niên hiệu Hàm Nghi. Từ mồng 1 mon 10 trở về sau, đổi làm năm Đồng Khánh, Ất Dậu)…” – phần sót lại của năm 1885 cần sử dụng niên hiệu Đồng Khánh Ất Dậu để khác nhau với năm Đồng Khánh sản phẩm nhất bước đầu từ năm 1886.
Xem thêm: Những Bộ Phim Cao Bồi Miền Viễn Tây Nước Mỹ Hay Nhất Mọi Thời Đại
Như vậy về mặt giấy tờ của triều Nguyễn, vua Hàm Nghi chỉ làm cho vua vào khoảng thời hạn gần một năm (từ mon 8.1884 mang lại tháng 7.1885), cùng trên các giấy tờ về thời kỳ trị vì của nhà vua chỉ gồm “Hàm Nghi nguyên niên”. Mặc dù trên thực tế, tuy nhiên Pháp đã dựng vua Đồng Khánh lên ngôi, tuy nhiên lòng dân vào nước nhiều nơi vẫn hướng đến vua Hàm Nghi đang là biểu tượng của phong trào Cần Vương chống Pháp.
Các sĩ tử công khai minh bạch không thừa nhận vua Đồng Khánh
Trong nội dung bài viết Khảo gần kề một tài liệu lịch sử vẻ vang quý giá – có hay là không niên hiệu “Hàm Nghi năm thứ VI”ởTập san Sử Địa số 26 (tháng 1 - 3 năm 1974), người sáng tác Nguyễn quang Tô cho biết: “Theo thể lệ xa xưa cứ mỗi 3 năm thì mở một khoa thi mùi hương ở những trường tỉnh, vào những năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu.
Năm Ất Dậu (1885) chính là năm có khoa thi, nhưng vị Kinh thành gồm biến động, vua Hàm Nghi yêu cầu xuất bôn, bắt buộc khoa thi năm đó cần bỏ, như trường phù hợp ở ngôi trường Nghệ - Tĩnh…
Qua năm Đồng Khánh nhị niên (1886) triều Đồng Khánh new cho tổ chức triển khai thi lại, hotline là ân khoa. Trong khoa thi hương thơm này trên trường thi hương Nghệ - Tĩnh một số trong những đông sĩ tử khi viết ngày tháng (niên hiệu) vào quyển thi lại ko viết “Đồng Khánh nhị niên” và lại viết “Hàm Nghi tam niên”. Hiển nhiên bọn họ đều hiểu là số sĩ tử đó không thừa nhận Đồng Khánh là vua Việt Nam, cơ mà theo lập trường ý kiến của họ, vua Hàm Nghi vẫn luôn là vị vua tuyệt nhất của thần dân Việt cùng hiển nhiên chẳng gần như họ bị lỗi thi, ngoại giả bị trị tội là “phản loạn”…”
 |
| Nguyên văn tài liệu ghi “Hàm Nghi lục niên” trong Tập san Sử Địa số 26 |
Chỗ này rất có thể tác giả bao gồm chút nhầm lẫn, vì chưng theo phân tích và lý giải ở phía trên, năm 1886 mới được tính là Đồng Khánh nguyên niên, cùng nếu tính theo niên hiệu Hàm Nghi thì cũng mới là Hàm Nghi nhị niên. Vấn đề này, sách Đại phái nam thực lục (tập 9, Đệ lục kỷ, quyển IV) cũng chép: Thực lục về Cảnh Tông Thuần hoàng đế. Bính Tuất, Đồng Khánh năm trước tiên <1886>.
Cũng trong nội dung bài viết đã nêu vào Tập san Sử Địa số 26, tác giả Nguyễn quang quẻ Tô còn gửi ra hình ảnh chụp nguyên phiên bản của một văn bởi được cấp cho tại Bắc kỳ gồm ghi năm cung cấp là “Hàm Nghi lục niên” (năm Hàm Nghi lắp thêm 6).
 |
| Vua Đồng Khánh |
Theo chú giải của tác giả, đấy là đạo bằng được cấp bởi vì sĩ quan buộc phải Vương, nên việc dùng niên hiệu của vua Hàm Nghi - thủ lĩnh niềm tin của phong trào Cần Vương là điều dễ hiểu, nhưng mà “Hàm Nghi lục niên” yêu cầu ở vào mức năm 1889 - 1890. Mặc dù cuối mon 12.1888, vua Hàm Nghi đã biết thành Pháp đày sang trọng Bắc Phi, tức là cả khi đơn vị vua đã trở nên đi đày biệt xứ, triều Nguyễn đang lập đến vị vua đồ vật hai thay ông (tháng 1.1889 vua Đồng Khánh cũng chết vị bệnh), những nghĩa sĩ bắt buộc Vương vẫn coi vua Hàm Nghi là vị vua của nước Việt.
#triều Nguyễn #Đồng Khánh #Hàm Nghi #Cần vương vãi #Nguyên niên #Ất Dậu #Niên hiệu #Thực lục #Dụ cần Vương #Thọ Xuân vương #T.L
