Triệu vũ vương
Nước nam giới Việt (南越国 hoặc 南粤国) là một trong những vương quốc sinh hoạt vùng đông nam trung quốc do Triệu Đà lập ra năm 204 TCN. Sử china coi vương vãi triều nam Việt là một trong chính quyền cat cứ địa phương, ko thuộc vương triều chủ yếu thống. Có lẽ vì nạm mà bốn liệu về nước phái nam Việt đã khôn xiết ít lại vượt sơ sài.
Bạn đang xem: Triệu vũ vương
Dù chỉ lâu dài 93 năm với đã mất tích 21 nỗ lực kỷ qua nhưng lại Nam Việt quốc vẫn còn đó duyên nợ với vn ta. Hợp lí vì hai nước có tên gọi như là nhau hay do ở gần cạnh nhau? Cớ sao một trong những nhà chính trị với sử gia nổi tiếng nước ta xưa và nay coi công ty Triệu là vương vãi triều đầu tiên của nước ta, tuy vậy giới sử học bao gồm thống Việt Nam hiện giờ lại coi đơn vị Triệu là kẻ đầu tiên xâm chiếm nước ta, mở đầu thời kỳ Bắc thuộc?
Tìm gọi nước phái mạnh Việt nhằm mục tiêu giải đáp mấy câu hỏi trên vẫn giúp họ nhận thức rõ nguồn gốc tổ tiên mình và quan hệ Việt Nam-Trung Quốc, cũng giống như giúp ngừng cuộc tranh cãi xung đột về vai trò ở trong nhà Triệu so với nước ta.<1>
Cuốn “Lịch sử nước nam Việt” (南越国史Nam Việt quốc sử, NVQS)<2> đã phần nào đáp ứng yêu cầu đó. Tuy NVQS đã tham khảo 975 tài liệu, bao gồm 113 tài liệu nước ngoài (60 của Việt Nam) nhưng các tài liệu ấy có chỗ chưa đồng nhất với nhau, xào nấu lẫn nhau với lời lẽ cực nhọc hiểu, lại viết thừa sơ dùng về nước ta. Sách cổ sử trung quốc chủ yếu ớt viết về hành trạng của các nhân vật, ít viết những vấn đề tổng quan, đã thế cách viết lại khó hiểu. Đọc NVQS cùng các tài liệu liên quan, shop chúng tôi cảm thấy trong khi việc nghiên cứu và phân tích nước nam giới Việt nên dựa vào suy luận, phỏng đoán hơn là nhờ vào thư tịch.
Với quan tâm đến như vậy, dưới đây xin nêu ra vài ý kiến về quan hệ Nam Việt – Việt Nam. Những ý con kiến này cực nhọc tránh khỏi có sai sót, ao ước được độc giả chỉ bảo.
Đất nam giới Việt và đất nước ta
Sách cổ sử trung quốc ít chú trọng vụ việc cương vực, ít lập bản đồ. Sách NVQS 503 trang không tồn tại lấy một bản đồ nước phái nam Việt. Mặc dù sao ai cũng biết rằng trước lúc có loại tên vn thì bên trên dải đất dài nhỏ được núi và biển khơi bọc kín đáo bốn mặt ở phía nam giới nước nam giới Việt từ cổ điển đã mãi sau một tộc người sau này gọi là người Kinh-Việt Nam, tức tổ sư chúng ta.<3> Tộc người này có các tố chất chủng tộc, ngữ điệu và văn hóa khác hẳn các tộc tín đồ sống trên vùng đất cạnh bên ở phía bắc, sau đây được call là Trung Quốc. Sự khác hoàn toàn ấy khiến cho những người Kinh-Việt Nam sau thời điểm bị người china đông dân và mạnh bạo hơn xâm lăng đã không hoàn thành đấu tranh tiến công đuổi kẻ xâm lược và ở đầu cuối giành độc lập trọn vẹn.
“Sử ký” chép: năm sản phẩm 33 (214 TCN), Tần Thủy Hoàng chỉ chiếm Lục Lương tức Lĩnh nam và chia làm 3 quận Quế Lâm, nam Hải và Tượng. Theo NVQS, cho đến thời điểm bây giờ giới sử học tập vẫn không nhất trí về vấn đề quận Tượng đời Tần tất cả ở trên khu đất Việt Nam hay là không — tức là nhà Tần có chiếm việt nam hay không. Ở đây có hai quan điểm khác nhau.
Một quan tiền điểm cho rằng quận Tượng đời Tần gồm bắc bộ và Trung cỗ Việt Nam. Tiếp đến nhà Tần tiêu vong nên
Một ý kiến khác được NVQS call là Thuyết nhì quận do sử gia Pháp Maspero<4> ngơi nghỉ Viện Viễn đông bác bỏ cổ hà nội đưa ra năm 1916, cho rằng quận Tượng vị nhà Tần lập ra là ở hai quận Uất Lâm (Yulin) với Tang Kha (Zangke) trực thuộc Quảng Tây. Lâm è
Maspero có xem thêm “Hán thư – Chiêu đế kỷ”, “Hán thư – Cao đế kỷ”, “Giao châu ngoại vực ký”. Ông nói đất Giao Chỉ (lưu vực sông Hồng) ko ở quận Tượng mà ở phía nam quận Tượng, vốn là nước An Dương của Hoàng tử Thục
Theo NVQS, sử gia Đào Duy Anh và các sử gia trung quốc Mông Văn Thông, Đàm Kỳ Tương, Châu Trấn Hạc tán thành Thuyết nhì quận; còn nhiều phần sử gia trung hoa theo Thuyết bố quận.
NVQS nhận định rằng Thuyết cha quận phải chăng vì dựa vào “Hán thư – Địa lý chí” của Ban Cố. Trong những số ấy từ “Nhật nam giới quận” bao gồm ghi chú 11 chữ “故秦象郡，元鼎六年开，更名”
Theo bọn chúng tôi, chỉ dựa vào 11 chữ ghi chú của Ban ráng mà suy ra kết luận đó là không đủ thuyết phục. Vả lại quận Nhật Nam là do Triệu Đà lập ra sau khoản thời gian chiếm Âu Lạc (179 TCN), chưa hẳn do Vũ Đế lập ra năm 111 TCN.
NVQS viết: Tuy các sách sử khác số đông không viết về địa chỉ quận Tượng, nhưng vị “Hán thư” tất cả uy tín cao yêu cầu Thuyết cha quận trở thành cách nhìn chính thống của trung quốc suốt rộng 2000 năm… những ghi chép lịch sử cho thấy thêm quân Tần sẽ vào tận Trung bộ việt nam (khoảng vĩ đường 13-16) cùng đặt quận Tượng ngơi nghỉ đây. Sách “Hoài phái mạnh Tử-Nhân gian huấn” chép: Quân Tần giết được Dịch Dụ Tống
Nhận định bên trên cũng thiếu tin cậy, bởi lẽ chưa sách nào nói rõ địa chỉ nước Lạc Việt, nước Tây Âu và lai lịch Dịch Dụ Tống. Trong bài “Giải mật Tây Âu quốc – nước thứ tứ của 10 đại cổ quốc Quảng Tây”<5> thì Tây Âu (còn gọi Tây Việt) là nước bộ lạc ở vùng lưu giữ vực sông Quế Giang, trung bình Giang nằm trong Lĩnh phái nam – nghĩa là nghỉ ngơi Quảng Tây. Những tư liệu bên trên mạng baidu cũng viết như vậy. Sử sách vn chưa hề nói về cái tên “Dịch Dụ Tống vua nước Tây Âu” và địa điểm Lâm Trần. Thực chất Lĩnh Nam cũng giống như Việt nam giới hồi ấy là đất của tương đối nhiều bộ lạc, chưa tồn tại khái niệm đất nước (nước) cùng sự phân định biên giới. NVQS chưa nói rõ đất nước ta ngày ấy call là Tây Âu, Tây Ẩu, Lạc Việt tuyệt Âu Lạc? Tây Âu quân
Sách “Nghiên cứu giúp Phương quốc Lạc Việt”<6> cũng không viết về vấn đề quân Tần chiếm Việt Nam, nhưng mà chỉ mang đến biết: lúc bị quân Tần tấn công, fan Lạc Việt sống Quảng Tây
NVQS dấn định: nhiều di vật dụng khảo cổ khai quật được trên Việt Nam chứng minh các lực lượng bao gồm trị china đời Tần đã vào cho Việt Nam. Theo chúng tôi, lập luận này không xác đáng vị trong 1.000 năm Bắc thuộc cũng như trong các lần xâm chiếm Việt Nam, bạn Trung Quốc rất có thể đem những dụng cụ làm từ đời Tần chôn ở nhiều nơi trong nước ta để đánh dấu họ từng cho đây (tại Malaysia từng tất cả chuyện tương tự).
NVQS viết: các thư tịch cổ Maspero trích dẫn hoài nghi cậy. Chuyện An Dương Vương sử dụng nỏ thần chống quân Triệu Đà, chuyện Mỵ Châu – Trọng Thủy… hồ hết là thần thoại. Thực chất là Hoàng tử Thục
NVQS cho rằng đánh giá và nhận định đó thiếu căn cứ. “Sử ký” gồm chép vấn đề Tây Âu, Lạc Việt chịu ảnh hưởng Nam Việt, dẫu vậy đó chưa hẳn là tác dụng xung đột quân sự chiến lược mà là vì Triệu Đà hối hận lộ những nước này, và sách cũng ko nói rõ tộc Lạc Việt đó liệu có phải là tộc An Dương Vương tuyệt không. Hơn nữa do thực hành “Hòa tập Bách Việt” cần Triệu Đà tất yêu dùng chiến tranh để giải quyết vấn đề dân tộc trong nước mình. Ngược lại, sách sử cho biết thêm cuộc chiến chiếm phần hai quận Quế Lâm với Tượng vì chưng Triệu Đà thực hiện (chắc là vào năm 205 TCN) thì xảy ra trước lúc Triệu Đà lập nước nam Việt.
Xem thêm: Văn Hóa Khmer Nam Bộ Là Ai, Các Lễ Hội Của Đồng Bào Khmer Nam Bộ
Theo chúng tôi, quận Tượng đời Tần cục bộ ở trên khu đất Trung Quốc, ko ở khu đất Việt Nam; công ty Tần không hề chiếm phần nước ta; bên Triệu là vương vãi triều Trung Quốc thứ nhất thôn tính Việt Nam.
Lý do: sau khi chiếm Lĩnh Nam, đơn vị Tần không hề đủ mức độ tiến đánh Việt Nam. Trước lúc đánh Lĩnh Nam, nhà Tần đã có tác dụng 2 tuyến phố từ Trung Nguyên cho tới Lĩnh Nam rứa mà vẫn ko tiếp tế kịp lương thực tế mặt trận. Phần trên đã nói, “Hoài phái mạnh Tử” kể: trong trận tiến công Quảng Tây, nhà Tần đại bại thảm hại, mến vong mấy chục vạn quân với phải kết thúc tấn công, ném ra mấy năm đào kênh Linh Cừ nhằm giải quyết việc chở thực phẩm từ Trung Nguyên xuất hiện trận. Việt nam ở hết sức xa Lĩnh Nam, lại càng xa Trung Nguyên. Từ Lĩnh phái nam đi Việt Nam không có đường, chỉ bao gồm chặt cây leo núi qua thập vạn đại sơn, không thể đảm bảo an toàn tiếp tế lương thực. Sau thiệt hại to ở Quảng Tây, công ty Tần còn lính đâu, sức đâu nhưng mà tiến xuống Việt Nam. Chỉ sau khi lập nước phái nam Việt ít lâu, Triệu Đà new chiếm Việt Nam, và có lẽ rằng Đà không gây chiến mà lại dùng bí quyết mua chuộc. Vấn đề này chưa tồn tại tư liệu chính xác làm căn cứ. Giới sử học vn có lý khi nhận định rằng thời kỳ Bắc thuộc bước đầu vào khoảng chừng năm 179 TCN. Tác giả NVQS chưa để ý tới cách nhìn này.
Người nam Việt và người việt Nam
Sử trung quốc cổ đại call tộc người sống sinh sống Trung Nguyên (lưu vực Hoàng Hà với Trường Giang, sau này gọi là Trung Quốc) là tín đồ Hoa Hạ — trong bài này, để tiện, sẽ hotline không và đúng là người Hán — các tộc còn sót lại là Man Di. Fan Hán gọi toàn bộ các tộc tín đồ ở phía nam Trường Giang là tộc Việt, người việt nam (Việt tộc, Việt nhân). Rủi ro là bộ tộc bạn Kinh – nước ta ở vào vị trí địa lý ấy nên bị hotline vơ đũa cả nắm là người Việt. Từ kia trở đi sử trung quốc và sử ta thời xưa (chủ yếu đuối chép theo sử Trung Quốc) đa số nói fan Kinh – việt nam là tín đồ Bách Việt hoặc Lạc Việt; nói mãi, thoải mái và tự nhiên quan đặc điểm này trở thành bao gồm thống!
Việt tộc trong sử Trung Quốc là một trong những khái niệm tù nhân mù, bao gồm những giải thích khác nhau. Theo NVQS, Việt tộc ở Lĩnh phái nam có các tên gọi: Bách Việt, Dương Việt, ngoại Việt, Lục Lương, nam giới Việt, Tây Âu, Lạc Việt… . Tộc Tây Âu hoặc Tây Ẩu đa số sống làm việc Quảng Tây, tuy nhiên sử gia Đào Duy Anh nói bọn họ cũng sinh sống ở việt nam (thượng lưu giữ sông Lô, sông Cẩm, sông Cầu, sông Thương). NVQS ko phân tích các yếu tố làm nên bản sắc của mỗi dân tộc, như giờ nói, phong tục tập quán… cơ mà viết liều: Tộc Lạc Việt sống sinh sống Quảng Tây, Quý Châu cùng châu thổ sông Hồng Việt Nam — nói do vậy NVQS coi người Lạc Việt là tín đồ Kinh – Việt Nam, vì lẽ fan ở châu thổ sông Hồng chỉ có thể là khiếp – Việt Nam. Dẫu vậy nói người Kinh – việt nam sống ở Quảng Tây, Quý Châu là sai sự thực. Không dừng lại ở đó tài liệu<7> viết: Người Lạc Việt là thánh sư của tín đồ Tráng Quảng Tây; với ta biết ngữ điệu Tráng không giống xa ngôn từ Kinh-Việt Nam. Cầm lại, NVQS đã hoàn toàn sai khi coi bạn Kinh-Việt phái nam là bạn Lạc Việt.
Cái tên gọi chung “Việt” ấy đã gây nên sự nhầm lẫn người việt nam ở nước phái nam Việt với người Kinh-Việt Nam. Như khi sử trung quốc viết Triệu Đà theo phong tục Việt, lấy vk người Việt, Lữ Gia là người việt
Chỉ buộc phải xét vài vì sao sau đây là đủ thấy sự lỗi cấu này thậm vô lý: Sau ngày bước đầu Bắc ở trong (179 TCN) tối thiểu dăm chục năm, chữ Hán mới được dạy mang lại dân ta; thời đầu đơn vị Triệu, dân ta chưa ai biết tiếng Hán, sao lại có người (Lữ Gia) tốt Hán ngữ làm cho tới chức quá tướng 3 đời vua đơn vị Triệu? Mãi đến vậy kỷ 18 Nguyễn Công Trứ bắt đầu đưa dân ra lập thị xã Tiền Hải (Thái Bình), bởi vì trước Công nguyên, tỉnh tỉnh thái bình còn ở mặt dưới biển (xem hình dưới), sao nhưng mà hồi ấy đã gồm làng mạc trù phú sinh ra những cô gái xinh đẹp xuất sắc tiếng Hán được vua Triệu kén làm vợ?
Xét về địa lý, tộc Kinh-Việt nam sống trên mảnh đất cách xa xã hội Bách Việt hàng vạn dặm, lại có núi và biển ngăn cách, sao rất có thể là member của xã hội ấy được? không dừng lại ở đó tiếng nói của người Kinh-Việt phái nam (thuộc ngữ hệ nam giới Á) khác xa người Bách Việt (thuộc ngữ hệ Hán-Tạng), sao có thể sống tầm thường trong một xã hội được?
Thực ra “người Việt” trong sách sử trung hoa là tín đồ Bách Việt, bao gồm ngôn ngữ gần gũi với Hán ngữ của người Hán (cùng ngữ hệ Hán-Tạng), một vài tộc như Dương Việt, Mân Việt… nói các phương ngữ của Hán ngữ. Chính vì như vậy nên người Bách Việt hối hả học được giờ Hán với chữ Hán. Còn tộc Kinh-Việt Nam mặc dù bị người Hán ra sức đồng hóa suốt 1.000 năm nhưng do dị biệt ngôn ngữ quá mập (và vị các vì sao khác) cần về cơ bản chẳng hề bị Hán hóa. Riêng một sự thực lịch sử hào hùng bất hủ ấy đủ chứng tỏ tộc Kinh-Việt Nam trọn vẹn không thuộc xã hội các tộc Bách Việt, không hẳn là “Việt nhân” của nước phái nam Việt (vấn đề này chúng tôi sẽ viết riêng biệt trong một chuyên luận khác).
Triệu Đà với Việt Nam
NVQS viết cực kỳ ít về quan hệ này, chắc rằng vì Triệu Đà chẳng thân yêu tới xứ nước ta xa xôi giải pháp trở. Theo chúng tôi, nước phái nam Việt quốc khi mới lập quốc hoàn toàn ở trên khu đất Trung Quốc. Sau lần máy hai thần phục công ty Hán (179 TCN), khi không còn nguy cơ bị Hán tiến công nữa, Triệu Đà new chiếm Âu Lạc (tức Việt Nam?). Chính vì vậy có thể coi thời kỳ Bắc thuộc ban đầu từ năm 179 TCN. NVQS viết: Triệu Đà sau khi xưng vương đã mang lại quân tấn công An Dương vương và chinh phục bộ tộc Lạc Việt, nhưng sau đó cũng để họ từ trị.
Đối với người nước ta thì Tần Thủy Hoàng, Triệu Đà, Hán Vũ Đế đều là người ngoại bang; kẻ nào xâm lăng nước ta hồ hết như nhau. Thời ấy fan Hán các ngại sang nước ta làm việc, triều đình thường cử các quan lại bị cách chức hoặc phạm tội sang ta. Bầy họ số tín đồ đã ít, sang trên đây lại những lấy vk Việt Nam, hòa nhập cùng với người bạn dạng xứ và bị Việt hóa, chính vì vậy một số người đối xử tốt với dân ta, cai trị tương đối lỏng lẻo.
Cần thấy rằng Triệu Đà thi hành chế độ Hòa tập Bách Việt tại phái nam Việt với Việt Nam đâu chỉ có vì ông ta tốt bụng, mà lại chỉ bởi vì hai vùng này ít người Hán trong khi những bộ tộc phiên bản xứ có thế lực mạnh. Không dừng lại ở đó người Hán tại chỗ này không phục Đà, vì y là tướng nhà Tần nhưng không phò Tần, về sau lại chống Hán – tức phòng vương triều trung ương. Vì thế Đà phải nhờ vào người bản xứ và để họ tự trị một phần.
Nhà Triệu đóng đô ở quảng châu rất xa biên giới trung quốc – Việt Nam; quan liêu lại với quân team của triều đình mọi là fan Hán hoặc tín đồ Bách Việt, không thể có bạn Kinh-Việt Nam, ví dụ là kẻ lấn chiếm và kẻ thống trị nước ta, không thể coi là vương triều của nước ta. Sử gia Ngô Thì Sĩ, những học giả Phan Khôi,<8> Phạm Quỳnh cũng từng nói như vậy.
Đúng là làm việc ta bao hàm đền miếu thờ người china như bái Triệu Đà, Lữ Gia v.v…Điều đó không tồn tại gì lạ. Suốt hàng nghìn năm trong với sau Bắc thuộc không ít quan lại những vương triều trung hoa bị lật đổ hoặc con cháu họ yêu cầu trốn sang việt nam định cư rồi bị Việt hóa, làm cho thành các dòng chúng ta Triệu, Lữ (Lã) v.v…và bọn họ dựng đền, tạc tượng thờ tiên nhân mình. Những đền và tượng ấy lâu độc nhất chỉ mới thành lập vài trăm năm nay. Những người dân được thờ không hẳn là người việt nam Nam; chính vì như vậy chớ lầm lẫn coi chính là tín ngưỡng của dân ta.
Tóm lại, NVQS với sách sử trung quốc đều truyền bá cách nhìn người Kinh-Việt phái mạnh thời cổ là fan Lạc Việt thuộc tộc Bách Việt trong xã hội Hán tộc. Ngày này Bắc ghê đang sử dụng quan đặc điểm này để giao hàng mục đích bao gồm trị. Năm 2014, lúc dân ta khỏe khoắn phản đối trung quốc đưa giàn khoan 981 vào vùng biển đặc quyền kinh tế Việt Nam, Nhân dân nhật trình Trung Quốc đăng bài “Trung Quốc khuyên việt nam lãng tử hồi đầu”; thâm nám ý mong muốn nói nước ta vốn là con trẻ trong đại gia đình Bách Việt, về sau “lãng tử” hư hư này tách bóc ra độc lập, nay yêu cầu “hồi đầu” (ăn năn ăn năn lỗi trở lại) đại gia đình xưa.<9>
Chúng ta cần cảnh giác chưng bỏ luận điệu ác nghiệt ấy và xác minh một sự thực lịch sử: Người Kinh-Việt Nam chưa phải là hậu duệ của người Bách Việt hoặc Lạc Việt.
—————–
<1> Nhà Triệu-Mấy vấn đề lịch sử. Trương Sỹ Hùng, Nguyễn tương khắc Mai. Nxb Hội công ty văn, 2017.
<2> 南越国史. Trương Vinh Phương, Hoàng Miễu Chương 张荣芳, 黄淼章. Nxb Quảng Đông, 9/2008.
<3> vn có 54 dân tộc, trong những số ấy DT gớm (Việt) chiếm phần hơn 86%, sót lại 53 DT thiểu số. Ngữ điệu của dân tộc bản địa Kinh thuộc ngữ hệ nam giới Á, khác hẳn ngôn ngữ của người trung quốc thuộc ngữ hệ Hán-Tạng.
<4> Henri Paul Gaston Maspero (1883-1945), gốc do Thái, đơn vị Hán học, sử học.
<6> 骆越方国研究. Chủ biên: Lương Đình Vọng nguyên Phó Hiệu trưởng ĐH Dân tộc tw và Lệ Thanh nguyên chủ nhiệm Trung tâm phân tích Sử Địa biên thuỳ Viện KHXHTQ. Sách bao gồm 2 tập, 1,4 triệu chữ, Nxb dân tộc xuất bản. Nội dung trình bày tác dụng đề tài “Nghiên cứu Phương quốc Lạc Việt”, là đề tài trọng điểm của Quỹ KHXH công ty nước, triển khai bởi Viện KHXHTQ, ĐH dân tộc bản địa Trung ương, Hội phân tích văn hóa Lạc Việt Quảng Tây.
