Người kurd là ai
Bạn đang xem: Người kurd là ai
Trước động thái mới của nước bóng giềng, Iraq đã triệu tập Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ ở Baghdad để phản đối. Iraq cũng nói chiến dịch là mối đe dọa đối với an toàn và vi phạm chủ quyền Iraq. Cuộc xung đột Thổ Nhĩ Kỳ - PKK tiếp tục làm cho trầm trọng thêm căng thẳng trong quan lại hệ giữa Ankara với Baghdad.
 |
Một mục tiêu bị bắn trúng vào chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ được công bố ngày 18.4.2022 |
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ |
Dân tộc không tồn tại quốc gia
Theo tờ The Economist, người Kurd đôi lúc được gọi là dân tộc đông nhất thế giới không tồn tại quốc gia độc lập của riêng mình. Cộng đồng này gồm khoảng 30 triệu người chủ yếu theo Hồi giáo Sunni sinh sống ở quần thể vực rộng lớn giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq, Syria với Iran. Họ bao gồm cùng văn hóa với nói một trong 2 phương ngữ chủ yếu của tiếng Kurd.
Sau Thế chiến 1, Đế chế Ottoman bị chia cắt. Vào hiệp ước Sèvres năm 1920, những nước phương Tây thắng trận đã hứa người Kurd sẽ tất cả vùng đất của riêng mình. Tuy nhiên, 3 năm sau, hiệp ước Lausanne vạch ra biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ như hiện tại, lờ đi lời hứa trước đó với người Kurd, theo báo The Washington Post.
Trong lúc người Kurd không quên béng giấc mơ có được vùng đất riêng rẽ độc lập, 4 quốc gia nơi người Kurd sinh sống đã cố gắng ngăn cộng đồng này thể hiện văn hóa tuyệt sử dụng ngôn ngữ của mình, đôi lúc bằng cả những biện pháp bạo lực. Việc đàn áp chủ nghĩa dân tộc người Kurd đã dẫn đến bất ổn ở Iraq, Iran, Syria với Thổ Nhĩ Kỳ.
Cuộc chiến đẫm máu
Theo dữ liệu của Tổ chức Khủng hoảng quốc tế, sau khi xung đột giữa PKK với Thổ Nhĩ Kỳ tái bùng phát vào năm 2015, gần 6.000 người đã thiệt mạng vào giao tranh hoặc các vụ khủng bố tính đến tháng 3 năm nay. Vào đó, 593 dân thường chết, hơn 3.700 chiến binh PKK tử vong và hơn 1.300 binh sĩ của các chính quyền thiệt mạng.
Bên cạnh đó, cộng đồng người Kurd ở những quốc gia khác nhau cũng bao gồm lý tưởng không đồng nhất với thường bất hòa với nhau. Điều này có tác dụng tình hình bình an trong quần thể vực thêm rối rắm. Hiện Iraq là quốc gia duy nhất mà người Kurd có thể thành lập một khu vực tự trị, được gọi là quần thể vực Kurdistan. Vùng này do bao gồm quyền khu vực Kurdistan (KRG) quản lý với nghị viện được thành lập vào năm 1992.
Xem thêm: Toàn Cảnh Chùa Thiên Mụ Nhìn Toàn Cảnh Từ Trên Cao, Toàn Cảnh Chùa Thiên Mụ Huế
 |
Một chỉ huy quân đội Mỹ thuộc với một chỉ huy YPG người Kurd kiểm tra thiệt hại từ những cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ ở núi Karachok, Syria năm 2017 |
| Reuters |
Xung đột PKK cùng Thổ Nhĩ Kỳ
BBC đưa tin khoảng một nửa người Kurd hiện sinh sống ở Thổ Nhĩ Kỳ với chiếm khoảng 15 - 20% dân số nước này. Nhiều thế hệ người Kurd đã bị chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đối xử khắc nghiệt. Để đối phó với những cuộc nổi dậy vào những năm 1920 - 1930, nhiều người Kurd đã được tái định cư. Họ bị cấm sử dụng tên, trang phục của người Kurd cùng hạn chế sử dụng ngôn ngữ của dân tộc mình.
Trước tình cảnh này, năm 1978, ông Abdullah Ocalan thành lập PKK để đấu tranh cho một công ty nước độc lập của người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ. Đến năm 1984, PKK bắt đầu đấu tranh vũ trang. Cuộc xung đột đã khiến hơn 40.000 người thiệt mạng cùng hàng trăm ngàn người mất công ty cửa kể từ đó đến nay.
Những năm 1990, PKK rút lại yêu cầu lập ra đơn vị nước riêng rẽ và thế vào đó kêu gọi trao đến người Kurd quyền tự chủ lớn hơn về văn hóa và thiết yếu trị. PKK vẫn tiếp tục chiến đấu mang lại đến khi đạt được lệnh ngừng bắn năm 2013, sau các cuộc đàm phán túng thiếu mật.
Lệnh ngừng bắn sụp đổ trong thời điểm tháng 7.2015, sau khoản thời gian một vụ đánh bom bị cho là vì tổ chức bên nước Hồi giáo tự xưng (IS) gây nên khiến 33 công ty hoạt động trẻ gần biên giới Syria, chủ yếu là người Kurd, thiệt mạng. PKK cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ đồng lõa và tấn công lực lượng nước này. Ankara sau đó đã vạc động “cuộc chiến chống khủng bố” chống lại PKK cùng IS.
PKK bao gồm căn cứ, trại huấn luyện ở Sinjar (miền bắc Iraq) và trên vùng núi biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ ở miền Bắc Iraq. Nơi này thường xuyên hứng chịu những cuộc tấn công của Ankara. KRG, team người Kurd đang quản lý khu vực này, cũng rất khó khăn chịu với sự hiện diện của PKK do KRG tất cả quan hệ khiếp tế chặt chẽ với Thổ Nhĩ Kỳ.
Người Kurd ở Syria
Tờ The thành phố new york Times đưa tin người Kurd là dân tộc thiểu số đông nhất ở Syria, chiếm từ 5 - 10% dân số nước này vào năm 2011. Họ chủ yếu sống ở phía bắc đất nước, gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, cùng với người Ả Rập và những nhóm dân tộc khác. Đơn vị bảo vệ nhân dân (YPG), lực lượng vũ trang của người Kurd ở Syria, cũng bị kéo vào cuộc xung đột vì Ankara đến rằng nhóm này còn có liên hệ với PKK.
Theo The Washington Post, YPG là đồng minh quan tiền trọng của Mỹ vào cuộc chiến chống IS ở Syria. Năm 2015, YPG đã cùng các lực lượng Ả Rập thành lập Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) và lên dẫn đầu câu kết này. SFP cũng được NATO cung cấp vũ khí.
Việc YPG kiểm soát càng ngày càng nhiều khu vực vực nhưng IS bị đánh bật đã khiến Ankara lo ngại rằng lực lượng này sẽ giành thêm nhiều ảnh hưởng gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama đã thực hiện nhiều biện pháp để xoa dịu căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ với YPG. Tuy nhiên, sau thời điểm cựu Tổng thống Donald Trump ra lệnh rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Syria vào năm 2019, YPG bị áp đảo về mặt quân số với đã mất nhiều quần thể vực vào tay IS cùng chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
