Nạn đói năm 1945
Nạn đói quyết liệt năm 1945 xảy ra ở miền bắc Việt phái nam từ Quảng Trị trở ra cách hiện nay đã gần 77 năm, dẫu vậy trong ký ức của nhân dân việt nam nó vẫn là một trong cơn ác mộng.
Bạn đang xem: Nạn đói năm 1945
Trong cuốn Nạn đói năm 1945 ở vn - Những triệu chứng tích lịch sử (GS Văn Tạo, GS Furuta Moto nhà biên), bằng các chứng cứ thuyết phục là hơn 300 tư liệu thành văn và lời nhắc của nhân chứng, các nhà khoa học vn và Nhật phiên bản đã dựng lại bức ảnh về nạn đói năm 1945 ở Việt Nam; làm rõ sự thật quyết liệt và tính tàn ác của nạn đói năm 1945 đã cướp đi hình hài của 2 triệu người Việt Nam; chỉ ra những lý do dẫn đến nạn đói; mặt khác kể phần đa câu chuyện bi đát xảy ra trong nàn đói.
![]() |
Sách Nạn đói năm 1945 ở Việt Nam bởi NXB thiết yếu trị giang sơn Sự thật cùng Omega Plus phạt hành. Ảnh: O.P. |
“Nghĩ cơ mà đau xót mang lại thân phận bạn dân nước mình”
Viện Sử học việt nam hiện vẫn còn đó lưu bức thư của một tác giả nước ngoài là Vespy, viết tháng 4/1945, nói đến cảnh chết đói cơ mà ông ta được triệu chứng kiến: “Họ đi thành rặng lâu năm bất tuyệt, tín đồ nào tín đồ ấy rúm người sau sự nghèo khổ, body lõa lồ, gầy guộc giơ xương, trong cả những phụ nữ đến tuổi dậy thì xứng đáng lẽ e thẹn cũng thế”.
“Nhìn rất nhiều hình tín đồ xấu hơn con vật xấu nhất, nhận thấy những xác chết nằm teo quắp cạnh đường chỉ tất cả vài nhành rơm vừa làm quần áo vừa có tác dụng vải liệm, fan ta thật lấy có tác dụng xấu hổ cho dòng kiếp con người”.
Cũng đề cập tới những câu chuyện bi thiết của nàn đói, sách khắc ghi lời của ông Phạm Văn Khả, xã Quần Mục, xóm Đại Hợp, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng: “Ông bà mặt ngoại tôi, nhà 6 fan thì 4 fan chết đói. Bấy giờ chết đói vượt nhiều, lý dịch trong thôn, xã đề xuất thuê xe con ngữa đi nhặt xác ở những ngõ, nghỉ ngơi ven đê đại dương mang ra kho bãi vùi che qua loa mang lại quạ khỏi rỉa. Họ dùng dây thép, thừng lôi xác từ các nhà xe cộ ra. Bấy giờ đói vượt rồi, chẳng nghĩ về gì, tuy vậy sau nạn đói còn sống sót, nghĩ về lại mà lại rùng rợn, nghĩ cơ mà đau xót mang đến thân phận người dân nước mình…”.
Ông Trinh, thôn Hạ, thôn Thạch Môn, huyện Thạch Hà, tp hà tĩnh thì cho biết: “Vì đói, chúng tôi chạy đi kiếm ăn mọi nơi. Tha phương cầu thực <…>. Trên đường đi, do dự bao nhiêu tín đồ chết. Không người nào chôn, hôi thối phệ khiếp, thật là rùng rợn. đề xuất nhịn thở để bước cho qua”.
Ông Đào Văn Sửu thôn Nhũ Tỉnh, thị xã Tứ Kỳ, thành phố hải dương kể: “Thê thảm tốt nhất là bà Uy, bà bầu tôi vì chưng đói quá bước vào bếp đánh cắp cháo, bửa đâm đầu vào bếp có lửa, nổ và cháy cả nhị mắt, không có bất kì ai biết, đến sáng sau thì mèo, chó đã ăn hết thịt hai bắp chân, thiệt là chua xót…”.
Bên cạnh những mẩu chuyện bi thương, những nhân bệnh còn cho thấy thêm cả phần lớn chuyện cực kỳ đau xót, đó là những trường hợp còn thở thoi thóp, nhưng nên đưa lên xe lấy đi chôn.
Ông Phạm Văn Cẩm, buôn bản Quần Mục, xóm Đại Hợp, thị xã Kiến Thụy, Hải Phòng, nguyên là quản trị xã, kể: “Người ta lả đi cơ mà chết, héo đi cơ mà chết, gục xuống cơ mà chết. Phần đa em nhỏ xíu ngắc ngoải đôi mắt nhắm nghiền lại, nằm trên tấm xác nhỏ guộc của người bà bầu đã chết, rồi cũng bất tỉnh nhân sự dần mà chết. Bao gồm đứa trẻ em còn núm tì cầm vú đã teo đét của người người mẹ mà ngậm, muốn được giọt sữa, cơ mà khốn nỗi, có sữa đâu mà lại bú. Có đứa trẻ còn thoi thóp đã trở nên vứt lên xe con ngữa cùng với những người mẹ đã bị tiêu diệt để hắt ra kho bãi tha ma. Trong nàn đói, trẻ em phải chịu các cái chết thê thảm nhất, vẫn gây mang lại tôi những tuyệt hảo đau đớn nhất…”.
Ông Ngô quang quẻ Phong, buôn bản Quần Mục, làng Đại Hợp, thị trấn Kiến Thụy, Hải Phòng, nguyên đại úy công an nghỉ hưu mang đến biết: “Ngày ấy tôi làm nghề chở xe ngựa chiến thuê đến chủ. Bạn chết đói nhiều quá. Rất nhiều nhà chết hết hoặc những người chết không còn người thân, hoặc phần đông xác chết ở ngoài đường ngoài chợ… lý dịch buộc phải thuê xe, thuê fan nhặt xác sở hữu ra bãi tha ma. Thiệt thương tâm, có tín đồ còn chưa bị tiêu diệt hẳn, nhưng không nói được, không cử hễ được nữa cũng vứt lên xe sở hữu ra đẩy cả xuống hố”.
![]() |
Trên vỉa hè thánh địa Tin Lành phố Hà Trung, Hà Nội, một xác thiếu thốn phụ tối trước còn thoi thóp. Ảnh: Võ An Ninh. Xem thêm: Top Những Điểm Du Lịch Tết Nguyên Đán 2019, Xu Hướng Du Lịch Tết Nguyên Đán 2019 |
Những nỗ lực cố gắng cứu đói của lực lượng Việt Minh
Trong nội dung bài viết này, tác giả Ngô Chu vẫn nêu thảm trạng bị tiêu diệt đói của dân ta: “Đói! Đói! Càng ngày nàn đói càng tỏa cùng dữ dội. Trên Thái Bình, phái nam Định, tín đồ ta đã nạp năng lượng từ củ chuối, vỏ cây... Số tín đồ chết đã lên đến 30 vạn. Gồm làng chết hết không còn người nào. Ngoài những người bị tiêu diệt ở quê nhà, một phần người kéo nhau lên bị tiêu diệt ở vỉa hè Hà Nội, làm việc dọc đường những tỉnh miền thượng du Bắc kỳ. ở đâu cũng nhan nhản thi thể người chết đói. Thật không bao giờ dân ta sầu thảm như thời gian này”.
Từ thảm trạng trên, người sáng tác nêu vì sao vì đâu dân ta chết đói: “Chính vày mấy trong năm này giặc Nhật, giặc Pháp a tòng nhau chiếm thóc của dân ta đó. Trước đây, đa số thóc nhận được của dân ta 1 phần giặc Pháp tích trữ, 1 phần nộp mang đến giặc Nhật không hầu như để nuôi quân Nhật ngơi nghỉ Đông Dương nhưng nuôi quân Nhật ở những mặt trận Tàu, Miến Điện, Thái tỉnh bình dương và mặt nước Nhật nữa”.
“Trong khi dân ta chết đói đầy con đường thì giặc Pháp có hàng ngàn kho thóc gạo khóa chặt và để mục. Giờ đây, những kho thóc ấy lại về phần mình Nhật, nguyên số gạo đã gồm 8 triệu 25 vạn tấn, hợp với những gạo cướp được của quần chúng. # ta từ trước, giặc Nhật tha hồ phè phỡn. Cầm mà quân tham tàn vẫn chưa toại nguyện, vẫn chưa ăn nhập về con số chết đói của dân ta”.
Từ đó, người sáng tác kêu điện thoại tư vấn đồng bào tìm cái sống trong chiếc chết:
“Hỡi đồng bào!
Chịu nhằm quân giặc đẽo xương nạo tủy hay sao? chịu đựng khoanh tay chờ chết để quân giặc bự bở tuyệt sao?
Các chúng ta chủ ruộng còn thóc bảo nhau đừng nộp mang lại giặc. Dân thành phố bảo nhau kéo đến đốc lý, dân quê rủ nhau kéo đến phủ, huyện đòi phát gạo cho vừa khéo ăn, đề xuất giặc Nhật sẻ sút thóc gạo đầy ních của bọn chúng ra.
Những ai còn thóc không đủ ăn! gần như ai kiếm tiền cảm thấy không được đong gạo! đông đảo ai sinh sống vất vưởng chờ ngày chết đói! Đừng rụt rè, chớ sợ giặc lũ áp. đề nghị tìm chiếc sống trong cái chết”.
![]() |
Khi nạn đói lên đến mức đỉnh điểm vào đầu mùa hè năm 1945, fan chết la liệt, không tách biệt được phái mạnh nữ, già trẻ, những tình nguyện viên nhặt xác cho một khu vực để ngóng xe đưa đi chôn. |
Bên cạnh những tư liệu thành văn, lời kể của các nhân hội chứng trong cuốn sách cho biết phần những cố gắng nỗ lực của lực lượng Việt Minh trong việc cứu đói đồng bào.
Sách lưu lại lời của ông Lương Văn Cặn, bạn dạng Đon, buôn bản Nhượng bạn (nay là Bế Triều), huyện Hòa An, thức giấc Cao Bằng: “Hồi ấy dân làng khôn xiết đói bởi trước đó chúng thu thuế bởi tiền, từ năm 1944 bọn chúng thu bởi thóc. Nhật - Pháp bắt dân đưa thóc mang đến Vò Đáo nộp. Trong làng các nhà không được thóc nộp, Nhật - Pháp thường vào làng chiếm lợn gà, thóc lúa của dân thôn <…>.
Năm 1945, tập thể sông Cao bởi lên cao, nước ngập 10 ngày, dân làng không có gì ăn, phải ăn ngô thối <…>. Trong những khi đói, cán cỗ Việt Minh gồm vận cồn dân làng giúp sức nhau qua ngày…”.
Ông Tạ Bá Lẫm, xóm Khả Lý, tổng Mật Ninh, thị xã Việt Yên, Bắc Giang kể: “Chúng bắt phá lúa trồng đay - đời sống quần chúng nói chung, trừ nhà có năm, cha mẫu trở lên, còn cơ cực. Người chỉ với xác, domain authority thịt nhăn nheo. Diện tích có hơn 100 mẫu, chúng bắt nhổ 6 mẫu mã ở đồng Ngang, 16, 17 mẫu ở đồng Sau, vì vậy lương thực bị thiếu thốn hụt…”
“Cuối năm 1944, bầy tay sai Nhật như tên Ngôn về thu thuế, ngoài thuế chúng còn thu và giữ lại 4 tạ gạo xay, 3 cót thóc tẻ gởi các gia đình mà chúng bỏ quên, lúc hòn đảo chính, Việt Minh vào mang thóc để cứu vãn đói”, lời ông Lẫm ghi vào sách.