Bản đồ trung quốc thời tống

     

Nhà Tống là vương triều ách thống trị Trung Quốc từ thời điểm năm 960 mang lại năm 1279, được phân phân thành hai thời kỳ là: Bắc Tống với Nam Tống. Triều đại này được sáng lập vày Tống Thái Tổ sau thời điểm ông soán ngôi hoàng đế Hậu Chu rồi hoàn thành thời kỳ Ngũ đại Thập quốc. Trong suốt thời hạn tồn tại, bên Tống liên tục xung hốt nhiên với các nước nhà phương bắc là Liêu, Tây Hạ với Kim. Cuối cùng, nhà Tống bị chinh phục bởi nhà lý do người Mông Cổ lãnh đạo.

Bạn đang xem: Bản đồ trung quốc thời tống


1. Thực trạng lịch sử, Tống Thái Tổ sáng lập bên Tống

Năm 907, 1 quyền thần là kiêm toàn Trung lật đổ nền thống trị ở trong nhà Đường, lập buộc phải triều Hậu Lương. Từ đó cho tới năm 960, ở khu vực miền bắc trung quốc theo lần lượt dựng lên 5 triều đại là Hậu Lương, Hậu Đường, Hậu Tấn, Hậu Hán, Hậu Chu. Ở miền nam, những tướng quân phiệt mỗi cá nhân chiếm giữ lại 1 vùng, thứu tự lập thành 9 nước là chi phí Thục, Ngô Việt, Mân, Ngô, nam giới Hán, phái mạnh Bình, Sở, Hậu Thục, phái mạnh Đường, cùng với nước Bắc Hán ở khu vực miền bắc là 10 nước. Bởi vậy, lịch sử hào hùng gọi thời kỳ này là Ngũ Đại Thập Quốc. Các trận đánh tranh xảy ra liên miên, nhân dân cực kì khốn khổ.

Đến thời Hậu Chu, Triệu khung Dẫn là 1 trong những đại tướng đắc lực dưới quyền Chu gắng Tông, từng theo Chu cố Tông nam giới chinh bắc chiến, lập các chiến công. Lúc Chu cụ Tông mất, Chu Cung Đế lên ngôi còn quá bé dại tuổi, binh quyền nằm trong tay Triệu khung Dẫn.

Năm 960, Triệu sườn Dẫn được những tướng bên dưới quyền tôn lên làm vua, đổi quốc hiệu là Tống, đóng góp đô sinh hoạt Biện Kinh, sẽ là Tống Thái Tổ. Lịch sử gọi triều đại này là Bắc Tống. Thời Ngũ Đại kéo dài ra hơn 50 năm sắp tới kết thúc.

*
Lãnh thổ nhà Tống khi Tống Thái Tổ bắt đầu lên ngôi

Tuy vậy, trung quốc vẫn không thống nhất. Chưa nói đến chính quyền cát cứ mọi nơi, ngay lập tức trong bờ cõi Hậu Chu cũ, 1 số tiết độ sứ cũng không thần phục bên Tống. Tống Thái Tổ lên ngôi ko tới nửa năm, đã có 2 ngày tiết độ sứ khởi binh ngăn chặn lại triều đình. Ông đề xuất đích thân đi đánh new dẹp lặng được. Trong triều, các lão tướng tá và các tiết độ sứ tất cả quyền bính quá lớn, Tống Thái Tổ mọi giải trừ binh quyền của họ, tập trung quyền lực tối cao vào tay hoàng đế. Nhờ vào vậy, vương vãi triều Bắc Tống bắt đầu đã dần dần được ổn định.

2. Tống Thái Tông

Sau khi bất biến nội bộ, Tống Thái Tổ hăng hái tiến hành hoài bão dùng quân sự chiến lược để thống nhất khu đất nước. Ông tiến quân theo nhà trương trước phái nam sau bắc, lần lượt tàn phá các quyền năng cát cứ. Đến năm 979, dưới thời Tống Thái Tông, Tống cơ phiên bản đã thống tuyệt nhất được Trung Quốc.


Lúc bấy giờ, sinh sống phương bắc gồm nước Liêu của fan Khiết Đan đang lớn mạnh. Đánh dẹp dứt Trung Nguyên, Tống Thái Tông ý muốn thừa cơ tấn công liêu nhằm thu hổi đất đai vẫn mất. Quân Tống tấn công dữ dội, khiến cho tướng Liêu sống mấy châu liền kề Tống bắt buộc đầu hàng. Tống tiến tới U châu, 2 bên giao tranh 1 trận mập ở đây. Quân Tống đại bại, Tống Thái Tông đề xuất chạy về Biện Kinh. Từ đó về sau, Liêu không hoàn thành tấn công vào biên thuỳ Tống. Tình hình trong nước Tống hiện giờ cũng bất ổn định, đặc biệt là vùng Xuyên Thục thường xuyên nổ ra các cuộc khởi nghĩa nông dân kháng đối quan lại lại nhũng nhiễu, làm cho triều đình lúng túng, rất nặng nề đối phó.

Cũng vào thời Tống Thái Tông, Tống đang đem quân xâm lấn Đại Cồ Việt, tuy thế bị Vua Lê Đại Hành làm tan trong trận Bạch Đằng năm 981.

*
Lãnh thổ Bắc Tống thời kỳ cực to (từ Tống Thái Tông về bên sau)

3. Tống Chân Tông – Tống Nhân Tông

Nước Liêu khinh thường xuyên triều Tống nhát kém, nhiều lần mang quân xâm phạm biên giới. Cho tới khi nhỏ của Tống Thái Tông là Triệu Hằng lên nối ngôi, có nghĩa là Tống Chân Tông, thì Liêu Thánh Tông cùng Tiêu Thái Hậu của triều Liêu đem hơn trăng tròn vạn quân tiến xuống vùng nam tiến công Tống. Cả triều đình khiếp sợ hốt hoảng, công ty chương chạy dài. Chỉ tất cả tể tướng mạo Khâu chuẩn là kiên quyết chủ chiến.

Trong khi hai bên giao tranh, tướng soái Liêu bị trúng tên chết. Do bị bất lợi, Tiêu Thái Hậu đồng ý giảng hòa. Hòa ước được ký kết, mỗi năm triều Tống phải nộp mang đến Liêu 20 vạn tấm lụa và 10 vạn lạng ta bạc. Số tiền mập mạp đó biến chuyển 1 gánh nặng vĩnh viễn đè lên vai dân chúng Bắc Tống.

Tống Chân Tông dùng phương án thỏa hiệp, duy trì yên được khía cạnh bắc với Liêu, cơ mà lúc đó tộc Đảng Hạng tiếp tục đem quân xâm phạm biên cương Tống. Quá stress đối phó, triều Tống lại dùng biện pháp thỏa hiệp, phong mang lại thủ lĩnh của họ làm Bình Tây Vương, hàng năm phải ban cho các lụa vải, tiền bạc. Đến năm 1038, thủ lĩnh Nguyên Hạo xưng đế, lấy quốc hiệu là Đại Hạ, lịch sử dân tộc gọi là Tây Hạ.

Sau khi lên ngôi, Hạo nhờ cất hộ biểu yêu ước triều Tống công nhận. Thời điểm đó, Tống Chân Tông sẽ chết, nhỏ là Tống Nhân Tông Triệu Trinh đang tại vị. Vua tôi bên tống bàn bạc, thấy đấy là hành động chống Tống của Nguyên Hạo, liền hạ lệnh thu hồi tước vị, đoạn tuyệt sắm sửa và ra mắt lệnh tầm nã nã Nguyên Hạo.

Quân Tống phòng thủ tây-bắc có bố bốn mươi vạn, mà lại phân tán làm việc mấy trăm trại, không có sự phối hợp với nhau, còn kỵ binh Tây Hạ đều được chỉ đạo tập trung, rất linh thiêng hoạt và cơ động. Bởi vậy, Tống luôn luôn thua trận. Về sau, Tống Nhân Tông cử 2 đại thần là Hàn Kỳ cùng Phạm Trọng yên ổn tới Thiểm Tây để chỉ đạo cuộc chiến tranh với Tây Hạ. 2 fan đồng vai trung phong hiệp lực, phủ dụ tướng sĩ, giữ lại nghiêm kỷ luật. Đến năm 1043, sau mấy năm tạo chiến với Tống không thu được lợi gì, Nguyên Hạo đồng ý xưng thần với đơn vị Tống, nhưng thường niên Tống cần nộp mang đến Tây Hạ tài lộc và vải vóc vóc.

Lúc bấy giờ, triều Tống nội chính thối nát, lại thêm chiến tranh với Liêu với Tây Hạ, tiêu phí không hề ít tiền của, cần tài chính gặp gỡ khó khăn lớn. Tống Nhân Tông bèn triệu Phạm Trọng yên về khiếp thành, phụ thuộc ông để triển khai cải cách, nhưng bởi động đến nghĩa vụ và quyền lợi của lũ quý tộc nên bị phản nghịch đối siêu quyết liệt. Cuối cùng, Tống Nhân Tông phải huỷ bỏ các cải cách đó.


Về sau, triều đình Bắc Tống càng ngày càng thối nát, nhất là tại lấp Khai Phong thuộc khiếp thành. Nạn tham ô, lộng quyền của các đại thần đặc biệt quan trọng nghiêm trọng, những hoàng thân quốc đam mê trắng trợn, không coi phép nước ra gì. Tới khi Bao Chửng phụ trách chức tri phủ Khai Phong thì tình hình mới đổi khác chút ít. Bao Chửng khét tiếng vì sự chủ yếu trực, liêm khiết cùng tài xử án công chính. Trong dân gian lưu truyền tương đối nhiều câu chuyện về Bao Công phòng lại bọn quyền quý. Ông được dân chúng ca ngợi, tôn sùng như 1 mẫu mực về quan thanh liêm.

4. Tống Anh Tông – Tống Thần Tông

Tống Nhân Tông làm nhà vua được 40 năm, tuy gồm sử dụng 1 số ít đại thần bản lĩnh như Phạm Trọng Yên, Bao Chửng, nhưng do không kiên quyết cách tân nên đất nước ngày càng suy yếu. Ông không có con, tới khi chết đi, triều đình phải chọn một con em vào hoàng tộc gửi lên làm cho vua, chính là Tống Anh Tông. Anh Tông có tác dụng vua được 4 năm thì chết. Hoàng thái tử Triệu Húc lên nối ngôi, chính là Tống Thần Tông.

Khi lên ngôi, Tống Thần Tông mới 20 tuổi, là một trong những thanh niên nhiệt huyết và gồm chí tiến thủ. Thấy giang sơn suy yếu, ông muốn triển khai cải cách. Biết vương An Thạch là người có tài, Tống Thần Tông ngay thức thì triệu ông ta trường đoản cú Giang Ninh về tởm thành, phong làm tể tướng tá để thực hiện canh tân. Các biện pháp của vương An Thạch có tác dụng tích cực so với việc củng cầm cố nền thống trị của phòng Tống, tuy vậy lại xâm phạm tới quyền lợi của quý tộc với địa chủ, buộc phải vấp phải không ít sự phản nghịch đối. Vương An Thạch thấy Luật mới khó tiến hành được, tức thì từ chức về bao phủ Giang Ninh.

Lúc bấy giờ sinh hoạt nước ta, vua Lý Thánh Tông qua đời, Lý Nhân Tông lên nối ngôi mới tất cả 7 tuổi. Tống triều hy vọng thừa cơ đánh chiếm Đại Việt, đã bắt tay vào việc sẵn sàng cho cuộc xâm lược. Vùng Ung Châu được desgin để trở thành căn cứ xuất phát. Nhưng đến năm 1075, những địa thế căn cứ ấy đã bị quân Đại Việt dưới sự chỉ đạo của Lý thường xuyên Kiệt tiến công phá. Mặc dù bị tổn thất nặng trĩu nề, Tống vẫn sai Quách Quỳ đem 30 vạn quân tấn công Đại Việt cuối năm 1076. Tuy nhiên, sau hơn 3 mon bị nạm chân ngơi nghỉ phòng tuyến đường Như Nguyệt, binh lực bị chết mất thừa nửa, Quách Quỳ buộc lòng phải rút quân.

CÓ THỂ BẠN quan lại TÂM: Tam Quốc thiết yếu sử khác với Tam Quốc Diễn Nghĩa như thế nào?

5. Thời kỳ suy thoái và phá sản và sụp đổ của triều Bắc Tống: Tống Triết Tống – Tống Huy Tông – Tống Khâm Tông

Sau lúc Vương An Thạch trường đoản cú chức tể tướng, Tống Thần Tông vẫn còn bảo trì các cải tân thêm ngay gần 10 năm nữa. Năm 1085, Tống Thần Tông bệnh mất, hoàng thái tử Triệu Hú bắt đầu 10 tuổi lên nối ngôi, sẽ là Tống Triết Tông, bà nội là Cao Thái Hậu nhiếp chính.

Cao Thái Hậu vốn ko ưa cải cách, đã bến bãi bỏ tổng thể tân pháp của vương vãi An Thạch. Sau 8 năm cầm quyền, Cao Thái Hậu chết, từ đó Tống Triết Tông cụ quyền triều chính. Ông trọng dụng trở về những fan thuộc phái cải cách. Lúc ấy Vương An Thạch đã chết, nội bộ phái này chia rẽ, tranh giành quyền lực liên miên.

Xem thêm: Sấm Trạng Trình Về Đảng Cộng Sản Việt Nam, Vận Mạng Cộng Sản Trong 2 Câu Sấm Của Trạng Trình

Tới khi Tống Triết Tông chết, em là Triệu cat nối ngôi, tức Tống Huy Tông, thì triều chủ yếu càng rối loạn.


Tống Huy Tông chỉ mải tìm niềm vui chơi, không màng gì cho quốc sự, tin dùng bầy nịnh thần, khiến cho chúng tha hồ nước vơ vét, sách nhiễu nhân dân. Sự thối nát của triều đình đơn vị Tống khiến cho đời sống quần chúng. # vô cơ cực khổ, các cuộc khởi nghĩa vẫn nổ ra trên khắp cả nước.

Tại Lương Sơn tệ bạc thuộc đánh Đông cũng nổ ra cuộc khởi nghĩa của ngư dân. Sau này trong dân gian lưu truyền mẩu truyện về “108 vị anh hùng Lương đánh Bạc”, cũng tự sự khiếu nại trên cơ mà ra. Vào thời điểm cuối thời Nguyên, bên văn Thi nài Am đã phụ thuộc vào truyền thuyết để viết cần bộ tè thuyết Thủy Hử. Bộ tiểu thuyết này là một trong trong tứ đại danh tác của Trung Quốc.

Trong khi ấy ở miền bắc, triều Liêu qua mấy lần nội loàn và các cuộc khởi nghĩa của các bộ tộc, sẽ trở phải suy yếu. Nhân thời dịp đó, tộc phụ nữ Chân ngơi nghỉ đông bắc trung hoa dần vững mạnh lên. Năm 1115, họ đang lập đề nghị nước Kim. Ngay sau khi lập quốc, Kim mang quân tiến công Liêu và đến năm 1125 thì tàn phá nước này.

Nhận thấy sự suy yếu và thối nát của Bắc Tống, quân Kim tức thì tiến xuống phía nam. Tin tức về tới Đông Kinh, mọi mặt văn võ trong triều lúng túng không biết làm nỗ lực nào. Tống Huy Tông vừa hại vừa uất, bất tỉnh nhân sự lịm đi. Khi tỉnh lại, ông tuyên bố truyền ngôi mang lại thái tử rồi thoái vị, không lâu sau thì dẫn 2 vạn thân binh chạy đi Hào Châu lánh nạn.

Thái tử Triệu trả lên kế vị, tức là Tống Khâm Tông, tức tốc hạ chiếu sẽ thân chinh đi đánh Kim. Khâm Tông cũng chẳng hơn cha là bao, tuy có tác dụng bộ hăng hái như thế, nhưng lại ông ta vẫn phải chăng thỏm, không đưa ra được chủ ý gì. Quân Tống liên tiếp thua trận, quân Kim vây chặt Đông Kinh, nhưng lại nhờ gồm tướng Lý Cương nhất quyết chống trả, quân Kim cấp thiết nào hạ nổi thành.

Về sau, Lý cương cứng bị lũ gian thần mành pha yêu cầu bị giảm chức. Kim nhân đó tiến công mãnh liệt, Đông ghê bị phá vỡ. Quân Kim bắt Khâm Tông cùng Huy Tông, thuộc của cải cướp được đưa về phía bắc. Đó là năm 1127, vương triều Bắc Tống kể từ khi Triệu khung Dẫn xưng đế được 167 năm, mang lại đây kết thúc.

*
Lãnh thổ phái mạnh Tống sau thời điểm Bắc Tống bị Kim tiêu diệt

6. Tống Cao Tông – sự thành lập và hoạt động của triều nam Tống

Sau khi Bắc Tống khử vong, em của Khâm Tông là Triệu cấu chạy xuống phái mạnh Kinh, được lập lên làm cho vua, đó là Tống Cao Tông, lịch sử vẻ vang gọi là nam giới Tống.

Quân kim tung hoành mọi Trung Nguyên, thả sức chiếm bóc, tuy nhiên Triều nam Tống vẫn không hề chuẩn bị chống lại. Tống Cao Tông vẫn đắm chìm trong cuộc sống đời thường xa hoa hưởng trọn lạc. Mỗi khi quân kim mang đến đánh, thì Cao Tông lại bỏ chạy hết nơi này đến nơi khác, mặc mang lại thành trì bị phá hủy, nhân dân bị chiếm phá. Lúc quân Kim rút đi thì lại trở về kinh kì Lâm An. Tuy vậy khi đó có các danh tướng mạo như Nhạc Phi, Hàn rứa Trung, lại thêm sự kết hợp của những đội nghĩa quân vì chưng dân bọn chúng tổ chức, vốn đủ điều kiện để tiến công lui quân Kim, nhưng mà Tống Cao Tông vẫn 1 mực mong hòa.


Đến năm 1140, triều Kim lại xóa bỏ hòa ước, điều đụng quân tinh nhuệ nhất toàn quốc tiến tiến công Nam Tống. Vua Tống bất đắc dĩ phải hạ chiếu lôi kéo quân những lộ cùng kháng lại. Nhạc Phi được cử có tác dụng thống lĩnh, đối đầu và cạnh tranh với quân Kim. Trong lúc quân Tống bắc tiến thường xuyên giành chiến hạ lợi, thì thừa tướng Tần Cối sống trong cung ra sức xúi giục vua Cao Tông sai khiến cho Nhạc Phi rút về.

Năm 1141, hòa mong Thiên Hưng giữa Tống và Kim được ký kết kết, sông Hoài Hà được lấy có tác dụng ranh giới, bắc của Kim, phái mạnh thuộc bên Tống, vua Tống buộc phải xưng thần với đơn vị Kim, hàng năm cống nộp 25 vạn lạng ta bạc, 25 vạn tấm lụa. Nhạc Phi sau đó bị Tần Cối vu cáo là mưu phản rồi sát hại ở trong ngục.

7. Thời kỳ suy thoái và phá sản của nam giới Tống: Tống Hiếu Tông – Tống quang đãng Tông – Tống Ninh Tông

Năm 1162, Tống Cao Tông Thoái vị, cháu là Triệu Thận nối ngôi, sẽ là Tống Hiếu Tông. Hiếu Tông rất muốn phục sinh Trung Nguyên, cử 1 lão tướng tá là Trương Tuấn làm thống lĩnh, mang quân bắc phạt. Tuy thế Trương Tuấn là fan thiếu kỹ năng quân sự, quân Tống vừa ra trận đã biết thành thua làm việc Phù Ly, cuộc bắc phạt không thành. Bị quân Kim uy hiếp, Tống lại yêu cầu ký 1 hòa mong khác.

Lại hai tía chục năm nữa, phái mạnh Tống biến đổi 2 nhà vua khác là quang quẻ Tông cùng Ninh Tông, nhưng nhìn toàn diện tình hình không có gì nuốm đổi. Năm 1206, thời Tống Ninh Tông, tướng quốc Hàn Thược Trụ sẽ phát động 1 cuộc bắc phạt đồ sộ lớn, nhưng vì chưng không chuẩn bị đầy đủ, triều đình nhiều phe phái chống đối nên ở đầu cuối lại thất bại. Tống Ninh Tông liền giết mổ Hàn Thược Trụ, nộp thủ cấp cho triều Kim, rồi lại cam kết 1 hòa ước khuất phục.

Trong khi Tống và Kim giằng co với nhau và ngày dần suy yếu, thì ở miền bắc bộ trung quốc, tộc Mông Cổ đang dần phệ mạnh. Năm 1206, 1 thủ lĩnh bộ lạc là Thiết Mộc Chân được hội nghị quý tộc thai làm Đại Hãn, đó là Thành Cát bốn Hãn. Sự kiện ấy lưu lại nhà nước Mông Cổ bằng lòng được thành lập. Tức thì sau đó, với đều đội kỵ binh rất là thiện chiến, Mông Cổ đã tiếp tục mở đa số cuộc tiến công xâm lược ra mặt ngoài, tùy chỉnh nên 1 đế quốc vô cùng rộng lớn từ châu Á mang đến châu Âu.

Sau khi Mông Cổ với Tống phối hợp nhau hủy diệt nước Kim, quân Mông đem cớ phái mạnh Tống phá hoại hiệp cầu để mang quân tấn công. Từ đó về sau, 2 bên liên tục xảy ra chiến tranh. Tuy nhiên, bởi vì sự đấu tranh trong triều đình Mông Cổ nhưng cuộc chinh phục Nam Tống gấp đôi phải trợ thời hoãn.

Đến lúc Hốt tất Liệt giành được ngôi đại Hãn, ông thay đổi xưng làm cho hoàng đế, đặt quốc hiệu là Nguyên, đóng góp đô làm việc Đại Đô, tức Bắc khiếp ngày nay. Năm 1274, Hốt tất Liệt sai tướng mang quân đi tiến công Nam Tống, quân Tống liên tục thất bại, thành Tương Dương bị vây xuyên suốt mấy năm liền.

*
Mông Cổ tàn phá Liêu và Tây Hạ, tiếp đến liên tiếp tấn công nhà Tống thối nát

8. Sự sụp đổ của phòng Tống: Tống Lý Tông – Tống Độ Tông – Tống Cung Tông – Tống Đoan Tông – Tống Hoài Tông

Trong khoảng thời gian đó, vua nam Tống là Lý Tông cùng Độ Tông phần nhiều là rất nhiều kẻ say mê mê thanh nữ sắc, không vồ cập triều chính, làm cho gian thần mang Tự Đạo lộng hành. Đến lúc Tương Dương bị phá vỡ, Hốt vớ Liệt chia quân làm 2 đạo tiến đánh kinh đô Lâm An.


Lúc đó, Tống Độ Tông tí hon chết, trả Tự Đạo lập 1 đứa nhỏ bé 4 tuổi là Triệu Hiển lên làm Hoàng Đế, tức Tống Cung Tông. Quân Nguyên đánh trên toàn tuyến, quân Tống tan vỡ khắp nơi, mang Tự Đạo chạy khỏi Lâm An về Dương Châu. Năm 1276, quân Nguyên vào chỉ chiếm Lâm An, Cung Tông với Tạ Thái Hậu xin hàng, bị áp điệu về Đại Đô.

Bấy giờ, 1 số quan lại yêu nước chạy về Phúc Châu, lập anh của Cung Tông là Triệu trường đoản cú lên làm vua để liên tục chống lại triều Nguyên, chính là Tống Đoan Tông. Sợ đa số người Tống đang hưởng ứng triều đình mới, Hốt tất Liệt phái 1 đạo quân bạo gan đi đánh dẹp. Quân Tống tiếp tục thua trận. Trong lúc lẩn kiêng quân Nguyên, gặp mặt sóng to gió lớn, Đoan Tông bị té ngã xuống nước, tiếp đến phát gầy rồi chết. Em là Triệu Bính được tôn vinh làm hoàng đế, tức Tống Hoài Tông.

Trong trận giao chiến sau cùng trên vùng biển Quảng Đông, biết tất yêu địch nổi quân Nguyên, 1 tướng Quân Tống ôm vị ấu chúa khiêu vũ xuống biển cả tự vẫn, xong xuôi sự kháng cự của nam giới Tống. Đó là năm 1279, triều Nguyên thống nhất Trung Quốc.

*
Sau khi tàn phá nhà Tống, triều Nguyên trong lịch sử hào hùng Trung Quốc đồng ý được thành lập